Thực phẩm chức năng là gì? Thực phẩm chức năng (functional foods) là thực phẩm được bào chế dưới dạng thuốc có nhiều loại vitamin và khoáng chất tuỳ loại. Sử dụng thực phẩm chức năng giúp cơ thể khoẻ mạnh, tăng sức đề kháng cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Để hiểu đúng hơn về thực phẩm chức năng, mời bạn xem bài viết sau.
Mục Lục
Thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng là gì?
TPCN xuất hiện lần đầu tại Nhật và được định nghĩa như một sản phẩm hỗ trợ sức khỏe. Các loại thực phẩm chức năng thường được chế biến từ các nguyên liệu đến từ thiên nhiên hoặc các hoạt chất sinh học. Nhờ vậy loại thực phẩm này khá lành tính, mang đến nhiều lợi ích nếu như người bệnh biết sử dụng đúng cách.
Bộ Y tế định nghĩa về thực phẩm chức năng như sau: Thực phẩm có tác dụng dinh dưỡng, hỗ trợ chức năng cho các bộ phận trong cơ thể người, tăng sức đề kháng, tạo ra tình trạng thoải mái và giảm bớt nguy cơ gây bệnh được gọi là thực phẩm chức năng.
Tuỳ vào hàm lượng vi chất, công dụng và hướng dẫn sử dụng thì TPCN còn có các tên gọi khác như: Thực phẩm bổ sung, thực phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng, sản phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ.
Tóm lại, TPCN là các thực phẩm bổ sung vào bữa ăn hàng ngày của bạn nhằm cung cấp đầy đủ dưỡng chất còn thiếu cho cơ thể. Từ đó giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ và ngăn ngừa nhiều loại bệnh khác nhau. Trong đó có một số loại bệnh hình thành vì thiếu chất như: xương khớp, dạ dày, bệnh da liễu, trí não, bệnh về mắt,…
Hiện nay trên thị trường, thực phẩm chức năng được chia thành bốn dạng quen thuộc: viên nang, viên nén, dạng chất lỏng (dạng nước), và dạng bột. Tùy theo nhu cầu cá nhân mà bạn có thể lựa chọn dạng thực phẩm chức năng phù hợp.
Các loại thực phẩm chức năng phổ biến
Thông thường các loại thực phẩm chức năng có chứa hàm lượng cao các dưỡng chất. Tùy theo công dụng cụ thể của từng loại mà thành phần bên trong sẽ có sự khác nhau và chênh lệch về tỉ lệ.
Nhưng về cơ bản, TPCN được bày bán trên thị trường hiện nay đều có chứa các loại dưỡng chất phổ biến như: Vitamin, chất xơ, acid amin, khoáng chất, thực vật, và enzyme.
Dưới đây là thông tin các loại thực phẩm chức năng được nhiều người lựa chọn.
Probiotic
Probiotic bao gồm những lợi khuẩn có tác dụng bổ sung dưỡng chất cần thiết vào số chức năng và cơ quan trọng cơ thể.
Probiotic thường xuất hiện nhiều trong sữa chua. Chúng bao gồm những vi sinh vật hoặc vi khuẩn có lợi được “lên men” và chuyển hóa thành một số thành phần có trong sữa chua. Nhờ vậy có tác dụng trong việc cải thiện hệ tiêu hóa cho người dùng.
Prebiotic
Prebiotic có thể tìm thấy nhiều trong thức ăn. Chúng được hấp thụ vào đường ruột và kích thích sự phát triển của các vi khuẩn hoặc một số vi sinh nhật có lợi khác. Nhờ vậy vấn đề sức khỏe được cải thiện và các cơ quan chức năng cũng được cải thiện đáng kể. Đồng thời, Prebiotic cũng ức chế sự lây lan và xâm nhập của các vi khuẩn có hại cho hệ tiêu hóa.
Vitamin
Vitamin là một hợp chất thiết yếu trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Bên cạnh các loại Vitamin có thể chiết xuất từ thực phẩm, hiện nay đã có một số loại vitamin mà cơ thể con người có thể tự tổng hợp. Ví dụ như Vitamin D được hình thành thông qua việc tiếp xúc với các tia cực tím trong thời gian ngắn. Tuy nhiên bạn không nên tiếp xúc với tia cực tím thường xuyên vì có thể gây tổn hại cho làn da, thậm chí còn có nguy cơ mắc bệnh ung thư da.
Theo nghiên cứu khoa học cho thấy hiện tại có tất cả 14 loại vitamin giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh như tim mạch, bệnh về mắt, xương khớp,…
Hỗn hợp chất stanol và sterol
Hợp chất này được tìm thấy nhiều trong các phân tử hữu cơ của động vật, thực vật, và nấm. Tùy theo chiết xuất và hàm lượng các chất thành phần mà chúng sẽ được bào chế và sản xuất thành các loại thực phẩm chức năng có những công dụng riêng.
Thực phẩm bổ sung cho thể hình
Đây là loại thực phẩm phù hợp với các đối tượng là vận động viên thể thao hoặc thường xuyên hoạt động mạnh trong thời gian dài. Loại thực phẩm chức năng này giúp tăng trọng lượng cũng như cải thiện khả năng vận động của cơ thể. Đồng thời cũng làm giảm lượng mỡ thừa, giúp vóc dáng cân đối và khỏe mạnh.
Có nên bổ sung thực phẩm chức năng không?
Để bổ sung bốn nhóm chất dinh dưỡng chính, bao gồm: protein, carbohydrate, lipid, vitamin và khoáng chất. Các chuyên gia khuyến cáo rằng bạn nên cung cấp những dưỡng chất trên thông qua chế độ ăn uống hàng ngày. Trong đó nên lựa chọn các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, lành mạnh và tốt cho sức khỏe.
Tuy nhiên, một số cơ thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ dưỡng chất tự nhiên, đặc biệt là với những đối tượng trên 50 tuổi. Lúc này, việc bổ sung thực phẩm chức năng sẽ giúp bạn có thể cung cấp đầy đủ dưỡng chất một cách đều đặn và nhanh chóng. Qua đó phục hồi được các chức năng trong cơ thể, tránh được các loại bệnh do thiếu hụt chất dinh dưỡng gây nên.
Việc sử dụng TPCN sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, bệnh lý nền, độ tuổi. Bạn chỉ nên lựa chọn những loại TPCN giúp bổ sung các dưỡng chất mà bạn còn thiếu hụt hoặc do cơ thể không tự sản sinh được. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ và các chuyên gia y tế trước khi chọn loại TPCN cho bản thân.
Cách sử dụng thực phẩm chức năng
Về cơ bản, TPCN không phải là thuốc đặc trị và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Nhưng nếu sử dụng không đúng cách có thể gây ra những thiệt hại nặng nề với cơ thể. Dưới đây là một số lưu ý trong cách sử dụng thực phẩm chức năng mà bạn không nên bỏ qua.
Không nên quá lạm dụng thực phẩm chức năng
Mặc dù TPCN rất tốt với cơ thể, nhưng nếu sử dụng vượt mức chỉ định của nhà sản xuất thì không chỉ không đạt được hiệu quả như mong muốn mà còn gây nguy hiểm đối với sức khỏe của bản thân. Trong đó có thể kể đến tình trạng nhờn đối với các thành phần của thuốc hoặc khiến cho thực phẩm không thể phát huy tối đa công dụng của chúng.
Bạn nên xem xét kỹ hướng dẫn sử dụng hoặc tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn tại bệnh viện để biết liều dùng đúng, phù hợp với trạng thái của bản thân.
Kết hợp với chế độ ăn uống phù hợp
Việc sử dụng TPCN sẽ không thể phát huy tối đa hiệu quả nếu như bạn không kết hợp với một chế độ ăn uống phù hợp. Việc kết hợp với chế độ ăn đầy đủ không chỉ mang lại hiệu quả tuyệt vời mà còn tránh được các bệnh mãn tính thường gặp.
Không tự ý kết hợp các loại thực phẩm chức năng
Nhiều người vẫn lầm tưởng rằng việc sử dụng nhiều loại khác nhau sẽ mang đến kết quả tốt nhất trong thời gian nhanh nhất. Nhưng thực tế, suy nghĩ này là sai lầm và thậm chí còn gây ra những vấn đề không mong muốn đối với cơ thể người dùng.
Tuy thực phẩm chức năng không phải là thuốc và chỉ hỗ trợ điều trị một số loại bệnh cũng như cung cấp dưỡng chất cho cơ thể. Nhưng bạn không được kết hợp nhiều loại TPCN khi chưa có sự cho phép của bác sĩ hoặc dược sĩ chuyên khoa.
Nguyên nhân là vì mỗi thành phần của thực phẩm chức năng lại hỗ trợ các chứng bệnh khác nhau với tỷ lệ dược tính riêng. Trong một số trường hợp, các loại dược tính này không có tác dụng bổ sung cho nhau.
Do đó việc tự ý sử dụng có thể gây ra các phản ứng hoặc tạo ra những hoạt chất hóa học gây nguy hiểm đối với cơ thể như xuất hiện các tác dụng phụ hoặc bị ngộ độc.
Nguồn gốc và cách gia công, đóng gói thực phẩm chức năng
Nguồn gốc của dược liệu sản xuất thực phẩm
TPCN thường được sản xuất từ các dược liệu quý hiếm có trong động vật hoặc thực vật. Những loại chất dinh dưỡng này con người không thể tự tổng hợp và tái tạo mà cần các được đưa vào trong cơ thể.
Quá trình nghiên cứu và sản xuất thực phẩm chức năng với mong muốn kết hợp những loại dược liệu có độ tương thích với nhau nhằm mang đến độ hoàn thiện tốt nhất dành cho sản phẩm. Từ đó bổ sung được lượng dưỡng chất cần thiết cho người dùng mà không gây thiệt hại trong quá trình sử dụng.
Cách gia công thực phẩm chức năng
Hiện nay có rất nhiều cơ sở chuyên nghiên cứu, phát triển, và sản xuất thực phẩm chức năng. Gia Công Thực Phẩm sản xuất thực phẩm chức năng đạt tiêu chuẩn GMP do WHO công nhận, bao gồm các trình tự sau:
- Nguyên liệu đầu vào đảm bảo chất lượng.
- Kiểm nghiệm nghiêm ngặt nguyên liệu và dược liệu.
- Chỉ sử dụng những nguyên liệu đạt chuẩn để tiến hành sản xuất.
- Sản xuất, gia công thực phẩm tại nhà máy đã đạt các tiêu chuẩn GMP.
- Tiến hành đóng gói và hoàn thiện sản phẩm.
- Kiểm nghiệm chất lượng thành phẩm.
- Nhập kho, lưu mẫu sản phẩm.
- Phân phối ra ngoài thị trường.
Trên đây là những thông tin giải thích thực phẩm chức năng là gì cũng như hướng dẫn sử dụng đúng cách được Phương Thị tổng hợp và chia sẻ. Hy vọng thông qua bài viết tin tức trên, bạn đã có thể hiểu hơn về loại thực phẩm chức năng đang rất được ưa chuộng hiện nay. Qua đó lựa chọn được cho bản thân và gia đình dòng sản phẩm phù hợp nhất.
>> Xem thêm: Top 10 Trà Giảm Cân An Toàn, Hiệu Quả Tốt Nhất